De slachtoffers van Jack the Ripper en hun levens zijn (…) verstrikt geraakt in een web van aannames, geruchten en ongegronde speculaties. Dit web werd meer dan honderddertig jaar geleden gesponnen en is opvallend genoeg al die tijd vrijwel onaangeroerd en onbevraagd gebleven.

KORTE INHOUD 
“Polly, Annie, Elizabeth, Catherine en Mary Jane zijn vijf compleet verschillende vrouwen en hebben elkaar nooit ontmoet. Toch zijn ze beroemd om dezelfde reden: ze werden allemaal in 1888 vermoord. Hun moordenaar is nooit gepakt, maar de naam die de pers voor hem bedacht kennen we tot op de dag van vandaag: Jack the Ripper.

Het ontdekken van de waarheid over deze moorden is altijd belemmerd door onbetrouwbare bronnen.

Het verhaal van Jack the Ripper houdt ons al ruim een eeuw in de ban. Elke dag zijn er in de Londense wijk Whitechapel rondleidingen langs de plekken waar ‘de vijf’ werden vermoord. Maar over de vrouwen zelf weten we vrijwel niets. Met diepgaand bronnenonderzoek en een geweldige vertelstijl neemt Hallie Rubenhold je mee naar victoriaans Londen, de stad – en het jachtterrein – van Jack the Ripper, en zet ze alles wat je over deze zaak dacht te weten op zijn kop. Na bijna anderhalve eeuw krijgen Polly Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Kate Eddowes en Mary Jane Kelly eindelijk zelf een stem in hun wereldberoemde verhaal.”

Dit was inderdaad Polly, zoals hij haar altijd noemde, de vrouw met wie hij was getrouwd en van wie hij ooit veel had gehouden.

MIJN MENING 
Jack the Ripper, nog zo’n obsessie van mij van vroeger… Ik verslond o.a. het boek van Patricia Cornwell (Portret van een moordenaar) over haar zoektocht naar zijn identiteit! En nu is er dit prachtige non-fictieboek van Hallie Rubenhold, waarin het niet zozeer gaat om de dader, maar waarin zijn slachtoffers een stem krijgen!

Van alle tragedies waar Annie Chapman in de laatste jaren van haar leven mee te maken kreeg was misschien wel de meest schrijnende dat ze die nacht, of welke andere dan ook, niet op straat had hoeven zwerven.

Hallie Rubenhold schetst een levendig beeld van het victoriaanse Londen en dan met name de armere delen van de stad. Niet het eind 19e eeuwse Londen van Queen Victoria, maar het Whitechapel van Polly, Annie, Elizabeth, Catherine en Mary Jane… De vijf (‘zekere’) slachtoffers van seriemoordenaar Jack the Ripper. Niet ‘alleen maar prostituees’, zoals ze alom bekend staan. Want van drie van de vijf is vrij goed te bewijzen dat ze dat níét waren. Maar in de geschiedenis is nooit de moeite genomen om écht goed naar deze vrouwen te kijken…
Hallie Rubenhold doet dat wél! Zij vertelt ons de tragische levensverhalen van deze vijf verschillende vrouwen. Dochters, zusters, moeders, echtgenotes. Ze krijgen een gezicht in dit boek, dat puur om hén draait en niet om het identificeren van Jack the Ripper.

De vraag of Elizabeth Stride werkelijk het slachtoffer was van de misdadiger die bekendstaat als Jack the Ripper of dat een andere man zijn geweld op haar had gericht, blijft waarschijnlijk evenzeer een raadsel als zijzelf.

Dit non-fictieboek leest echt heel fijn weg. Ja, er wordt veel informatie gebracht, maar: veelal heel verhalend. Het tijdsbeeld van dat 19e eeuwse Engeland is echt onwijs levendig en sfeervol (niet altijd positief ), evenals de levensverhalen van de vijf vrouwen. Polly Nichols, Annie Chapman, Elizabeth Stride, Catherine Eddowes en Mary Jane Kelly worden i.p.v. ‘slachtoffers van een seriemoordenaar’ (van een ‘prostitueemoordenaar’) mensen van vlees en bloed. Vrouwen die niet altijd al op straat leefden, het soms gewoon eerst heel goed hadden met een man en kinderen, niet altijd al aan de drank waren, gewoon een gelukkig huwelijk hadden, niet altijd al tippelden om een slaapplek te kunnen bekostigen, maar een baan hadden… Bij een paar van hen had het zeker niet zo af hoeven lopen, ze hadden helemaal niet in Whitechapel hoeven zijn… Wat als…??? Maar de keuzes die ze gemaakt hebben (moesten maken), de weg die ze bewandeld hebben (vrijwillig of niet), leidde ze naar die noodlottige plekken, op straat, kwetsbaar, op die noodlottige nachten…

Kate sloot haar ogen en sloot daarmee de nacht buiten, op zoek naar alle respijt die ze maar kon vinden.

Heel erg mooi hoe deze vrouwen een verhaal krijgen, een echte identiteit. Er is zóveel meer in hun levens van belang dan alleen dat gruwelijke einde op straat. En met het licht dat er op hun schrijnende situaties geschenen wordt, komt er ook meteen een schijnwerper te staan op de überhaupt schrijnende situatie van de armen in victoriaans Londen. Ook dat beeld wordt levendig geschetst. En het is geen aangenaam beeld… Heftig hoor, hoe het eraan toe ging. En met name hoe extra zwaar je het had als vrouw. Je stond sowieso al 1-0 achter…

Joseph Barnett kwam voor Mary Jane Kelly nog het dichtste bij een familielid en zelfs hij kende de ware identiteit niet van de vrouw die in de kist was gelegd.

Een heel mooi, pakkend, treffend, aangrijpend boek. Heel erg goed dat dit verhaal er is! Heel belangrijk om vérder te kijken, om deze vrouwen tot leven te brengen. Natuurlijk is er veel nooit met zekerheid te zeggen, want het is lang geleden, en wat er nog te vinden is, is chaotisch, veelal onbetrouwbaar. De verhalen waren toendertijd al enorm wisselend! En zeker niet ten gunste van de vrouwen… Hallie Rubenhold heeft haar best gedaan om zoveel mogelijk boven tafel te krijgen. Hier en daar staat het verhaal wel vol speculaties en is het ietwat té geromantiseerd misschien, maar door dat laatste leest het boek wel extra fijn en heb je af en toe gewoon het gevoel een fictieboek te lezen…
Ik heb ervan gesmuld (als ik dat zo mag zeggen ) en vind het echt een aanwinst voor de Ripper-geïnteresseerde. Dit boek mag zeker niet ontbreken op je leeslijst als je je verdiept in deze duistere geschiedenis.

De slachtoffers van Jack the Ripper waren nooit ‘alleen maar prostituees’; ze waren dochters, echtgenotes, moeders, zussen en geliefden. Ze waren vrouwen. Ze waren mensen en alleen dat al is toch voldoende.

De vijf van Whitechapel: De verborgen levens van de vrouwen die werden vermoord door Jack the Ripper 
ISBN 9789049203177 – Uitgeverij Boekerij – 448 pagina’s – Verschenen: mei 2024 – Vertaald door: Marieke van Muijden